Anthony Loeff

In Latijns-Amerika worden volgens de mensenrechtenorganisatie Survival International vijf natuurvolkeren met uitroeiing bedreigd. De kleine indiaanse volksstammen in Brazilië, Peru en Paraguay worden door houthakkers, veeboeren, oliebedrijven, kolonisten, stropers en gouddelvers in hun bestaan bedreigd, zei Survival-woordvoerder Raphael Göbel in Berlijn. De overlevingskansen van de wereldwijd ongeveer honderd natuurvolkeren, die geen contact onderhouden met de buitenwereld, lopen gevaar. De organisatie lanceert daarom een oproep om de gebieden van deze indianen te beschermen.

Minder dan 100 leden
Tot de bedreigde natuurvolkeren rekent de hulporganisatie de Awa en de inheemse bevolking rond de Rio Pardo in Brazilië, de inheemse bevolking tussen de Napo en de Tigre Rivier en de inheemse bevolking rond de Envia River-indianen in Peru, en de Ayoreo-Totobiegosode in Paraguay. De natuurvolkeren met minder dan 100 leden, die meestal als half-nomaden voedsel in de natuur zoeken, mijden het contact met andere mensen niet alleen uit overtuiging. Onverwachte ontmoetingen kunnen dodelijk zijn voor hen: hun immuunsysteem beschikt immers niet over antistoffen tegen ziektes als waterpokken, mazelen of griep. In 1996 stierf in het Amazonegebied de helft van een indianenstam na contact met houthakkers, die in hun gebied illegaal mahoniebomen hadden gerooid.

Doodschieten
Niet zelden worden indiaanse volkeren het slachtoffer van brutaal geweld, aldus Göpel. Hun gebiedsgrenzen, die ze vaak door gekruiste speren markeren, worden niet gerespecteerd. Houthakkers en boeren dringen gewapend het oerwoud binnen en schieten gericht indianen dood, luidt het in het jongste rapport van Survival International. Door verdrijving beletten ze de natuurvolkeren ook bewust, veldgewassen te telen. De Braziliaanse regering verzet zich er weliswaar niet tegen, de indianen hun gebieden toe te staan. Maar ze is niet in staat of ook niet van plan een eind te maken aan de overvallen.

Bulldozers mogen weer
In Peru bedreigen oliebedrijven volgens het rapport het bestaan van de natuurvolkeren. Ze lieten ondanks lokaal protest proefboringen op indiaans grondgebied uitvoeren. In Paraguay walsten boeren met bulldozers indiaans land plat om er vee te hoeden.

Survival International engageert zich sinds 40 jaar publiekelijk voor de rechten van natuurvolkeren. Tot de belangrijkste succesen van de afgelopen jaren rekent woordvoerder Göpel de rechten voor de Bosjesmannen in Botswana, die in 2006 door de mensenrechtenorganisatie konden binnengehaald worden. In Paraguay hield de beslissing van het ministerie van Milieu niet lang stand om rijstboeren de teelt op indiaans grondgebied te verbieden. Een rechtbank besliste woensdag dat hun bulldozers weer mogen rollen.